Τρίτη 1 Σεπτεμβρίου 2015

Παιχνίδια που έπαιζαν τα παιδιά στην αρχαία Σπάρτη.



''Μετά παιδιάς ηδονής μανθάνειν'' Με την ευχαρίστηση του παιχνιδιού μαθαίνουν, έγραψε ο...
Πλάτων στο βιβλίο του ''Νόμοι''.

Το παιχνίδι ειχε πάντα ξεχωριστή σημασία για τους αρχαίους Έλληνες άλλα και Σπαρτιάτες, γι αυτό και συχνά στους τάφους τοποθετούσαν αγαπημένα παιχνίδια των νεκρών, αφού πίστευαν πως το παιχνίδι χαλαρώνει και ψυχαγωγεί τον άνθρωπο ακόμα και στον κάτω κόσμο.


Σείστρο ή Πλαταγή 

Το πρώτο παιχνίδι του βρέφους ήταν το σείστρο ή πλαταγή, η γνωστή μας κουδουνίστρα. 
Είχε διάφορα σχήματα, ανθρώπων ή ζώων και πολλες φορές χρησίμευε σε θρησκευτικές τελετές για την απομάκρυνση του κακού. 




Πλαγγόνες και νευρόσπαστα 

Οι πλαγγόνες (κούκλες) πολλες φορές είχαν κινητά άκρα και τότε λέγονταν νευρόσπαστα. 
Σε πολλες περιπτώσεις ήταν γυμνές, για να μπορούν τα κορίτσια να τις ντύνουν. 
Σώζονται πλαγγόνες από κόκκαλο και πηλό, αλλά χρησιμοποιούσαν και ύφασμα, κερί και ξύλο.




Αθύρματα

Τα αγόρια έπαιζαν με ομοιώματα αμαξιών που τα έσερναν αλογάκια, τα αθύρματα.




Αιώρα και Βραχιόνιος αιώρα. 

Ένα αλλο αγαπημένο παιχνίδι ήταν η Αιώρα (κούνια) και μια παραλλαγή της, η Βραχιόνιος αιώρα (τραμπάλα).



Άμαξες.

Ένα αλλο αγαπημένο παιχνίδι των αγοριών ήταν οι άμαξες. 
Άλλοτε έβαζαν σκυλιά να τις σέρνουν κι άλλοτε τις έσερναν τα ίδια. 
Καβαλούσαν ακόμα ένα καλάμι ή ένα κοντάρι κι έκαναν ότι καβαλικεύαν άλογο.



Είς ώμιλλαν

Οι <<μεγάλοι>> της παρέας έπαιζαν το είς ΄ώμιλλαν, τις ομάδες. Είχαν χαράξει έναν κύκλο στο χώμα και προσπαθούσαν, σημαδεύοντας από ένα ορισμένο σημείο, να στείλουν τον αστράγαλο τους (πέτρα ή όστρακο) μέσα στον κύκλο. Είχαν ορίσει από πριν οτι ο καθένας ειχε απο δέκα βολές.
Ο νικητής σχεδίαζε τον κύκλο, αποφάσιζε τη διάμετρο, καθώς και το σημειο βολής. 



Η Γυγξ

Σε ένα ξύλινο συνήθως τροχίσκο ανοίγουν δυο τρύπες, περνουν διπλή κλωστή και αφού την περιστρέψουν, μια τραβούν και μια χαλαρώνουν. 
Ο ήχος που παράγεται θυμίζει ένα πούλι, την ίυγγα, δηλαδή μυρμηγκοφάγο, από το οποίο πήρε και το όνομά του το παιχνίδι.


Το σημερινό Γιο-γιο 

Ένα αλλο παιχνίδι που κινείται ειναι και το γιο-γιο, όπως το λέμε σήμερα.
Αποτελούνται από δυο πήλινους δίσκους, στολισμένους με κύκλους και ενωμένους μεταξύ τους με έναν μικρό κύλινδρο. 



Στρόβιλος ή ρόμβος και βομβύκια  

Ένα αλλο παιχνίδι που έχει κίνηση ειναι η σβούρα. 



Οι αρχαίοι Έλληνες την έλεγαν στρόμβο και στρόβιλο ή ρόμβο (γιατί έχει σχήμα ρόμβου) και βομβύκια (γιατί γυρίζοντας κάνει βόμβο, θόρυβο).


Πεντέλιθα 

Στο παιχνίδι αυτο μπορούσαν να παίξουν όσα παιδιά ήθελαν. 
Το κάθε παιδί ειχε συγκεντρωμενα πέντε βοτσαλάκια κοντά στα πόδια του. 
Ο κάθε παίχτης πέταγε ένα βοτσαλάκι ψηλά και έπρεπε να το ξαναπιάσει αφού πρώτα ειχε πάρει από κάτω ένα ακόμα βοτσαλάκι. 


Η Κρικηλασία ή τροχός. 

Ήταν πολύ αγαπητό παιχνίδι.
Ο τροχός (το σημερινό στεφάνι) ήταν συνήθως ξύλινος και για να κυλάει τον χτυπούσαν ελαφριά με μια βέργα. 



Διελκυστίνδα 

Οι παίκτες καρφώνουν στο χώμα ένα δοκάρι που στο μέσο του ειχε μια τρύπα από οπού περνούσε ένα σκοινί.
Στις δυο άκρες του, δένεται από ένας παίκτης, έτσι ώστε ο ένας να μην κοιτά τον αλλο, και προσπαθούν τραβώντας με δύναμη, να φέρουν ο ένας τον αλλο κοντά στη δοκό. 
Το παιχνίδι αυτο παίζετε και με ισάριθμους σε κάθε πλευρά παίκτες.




Χαλκή Μυία (Τυφλόμυγα) 

Δένανε με ένα μαντήλι τα μάτια ενός παιδιού και έλεγε: ''χαλκή μυία (μύγα) θα κυνηγήσω'' και οι αποκρίνονταν: ''θα κυνηγήσεις μα δεν θα την πιάσεις'' και το χτυπούσαν με της ζώνες τους μέχρι να πιάσει ένα από τα παιδιά.


Ακινητίνδα.

Στην ακινητίνδα, οι παίχτες μόλις δοθεί το σύνθημα πρέπει να μείνουν ακίνητοι σε όποια στάση βρίσκονται. Εκείνος που θα κουνηθεί βγαίνει από το παιχνίδι.


Η αποδιδρασκίνδρα (κρυφτό)

Ένας παίκτης κλείνει τα μάτια του και οι άλλοι τρέχουν να κρυφτούν σε ορισμένο χρόνο. 
Ο παίκτης ανοίγει τα μάτια του και ψάχνει να τους βρει. 
Κάθε φορά που βρίσκει έναν, πρέπει να προλάβει να τρέξει πρώτος στην θέση τους, αλλιώς χάνει.


Το κολλαβίζειν

Ένας παίκτης στέκεται όρθιος και με το χέρι του σκεπάζει τα μάτια του, ένας αλλος τον κτυπά και και συγχρονος τον ρωτά με ποιο χέρι τον κτύπησε. 


Ασκωλιασμός

Οι παίκτες ανέβαιναν με το ένα πόδι πάνω σε ένα φουσκωμένο ασκί αλειμμένο με λάδι και προσπαθούσαν να ισορροπήσουν.


Ασκωλιασμός 2 

Παιζόταν και σε άλλες παραλλαγές. 
Συναγωνίζονται στο 
-ποιος θα πάει μακρύτερα πηδώντας στο ένα πόδι.
-ποιος θα κάνει περισσότερα πηδήματα στο ένα πόδι
-ένας κυνηγά να πιάσει τους υπολοίπους, τρέχοντας πάντα στο ένα πόδι


Σφαιρίσεις

Παιχνίδια που παίζονταν με την μπάλα.
Η σφαίρα (μπάλα) αρχικά κατασκευάζονταν από διάφορα νήματα και αργότερα από ραμμένες δερμάτινες ταινίες, που γεμίζονταν από τρίχες ή πούπουλα. 
Ήταν μαλακή και ελαστική. 


Ο Επίσκυρος 

Ο ''Επίσκυρος''  ένα παιχνίδι που παιζόταν από το 2.000 π.χ. στην αρχαία Ελλάδα, θεωρείται ο προπομπός του σημερινού ποδοσφαίρου. 
Κι άλλα ώμος αθλήματα με μπάλα, όπως το μπάσκετ, το βόλεϊ, το πόλο το χάντμπολ, και άλλα, προέρχονται από την αρχαία Ελλάδα.



Απόρραξις ή Ανακρουσία.

Οι παίκτες κτυπούν τη μπάλα με δύναμη στο έδαφος ώστε να αναπηδήσει. 
Έπειτα την πιάνουν και την ξανακτυπουν. Οποιος παίκτης πετύχει τα πιο πολλά κτυπήματα κερδίζει. Άλλοτε πάλι πετούν τη μπάλα στον τοιχο και πρέπει να την πιάσουν πριν πέσει στο έδαφος.
Το παιχνίδι αυτο μπορούν να το παίζουν μόνοι τους ή ανά δυο. 



Εφεδρισμός 

Σε αλλο παιχνίδι, τα αγόρια, πετώντας την μπάλα με τα χέρια, προσπαθούσαν να την περάσουν στο στόμιο ενός αγγείου, κάτι σαν την σημερινή καλαθοσφαίριση. 
Ο νικημένος έπρεπε να πάρει στην πλάτη το νικητή. 
Αυτό ονομαζόταν ΄΄εφεδρισμός''.



Σκύρον

Οι παίκτες χωρίζονταν σε δυο ομάδες πίσω από γραμμή που χαραζόταν στο έδαφος με έναν σκύρον (μυτερό χαλίκι), από όπου και το όνομα του παιχνιδιού.
Σκοπός κάθε ομάδας ήταν να περάσει την μπάλα με δύναμη πάνω από τους αντιπάλους. 
Οι αντίπαλοι έπρεπε να διακόψουν την πορεία της, στέλνοντας την στην πλευρά των πρώτων. 
Η ομάδα που κέρδιζε, έπαιρνε έναν πόντο. 
Οι χαμένοι έπρεπε να υποστούν την ποινή  του ''εφεδρισμού''



Κερρητίζειν 

Το κερρητίζειν (κέρας ήταν το μπαστούνι) παίζονταν με τη χρήση ενός μπαστουνιού και αποτελεί τον πρόδρομο του χόκεϊ σε χορτάρι. 



Αρπαστόν 

Μια ομάδα παιδιών ή εφήβων έριχνε ψηλά την σφαίρα (μπάλα) και κατόπιν προσπαθούσαν να την αρπάξουν στον αέρα ενώ κατεβαινε σπρώχνοντας ο ένας τον αλλο.



ΑΝ σας άρεσε αυτό το άρθρο κάντε κλικ ... ΕΔΩ ...
και θα είστε οι πιο ενημερωμένοι αναγνώστες του διαδικτύου

Περί ευθύνης: 

Τα άρθρα δεν αποτελούν απαραίτητα θέση της ομάδας του "What News?". 
Αναρτούμε κάθε άρθρο που αποτελεί κατά την γνώμη μας ερέθισμα προς προβληματισμό και σκέψη. Tο "What News?" δημοσιεύει κάθε σχόλιο. Θεωρούμε και επικροτούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. 
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές, και διατηρούμε το δικαίωμα να μην δημοσιεύουμε ή και να διαγράφουμε συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια όπου και όταν τα εντοπίζουμε. 
Είναι αυτονόητο πως η ομάδα διαχείρισης φέρει ευθύνη μόνο για τα επώνυμα άρθρα των συντακτών και των συνεργατών της.

Σας ευχαριστούμε για την επίσκεψη σας στο ιστολόγιο μας!


http://daskalabm3.blogspot.gr